June 1, 2025

शालेय अभ्यासक्रमात मोठा बदल: आता प्रत्येक विषयासाठी स्वतंत्र पुस्तक

महाराष्ट्रातील प्राथमिक शिक्षण क्षेत्रात एक मोठा बदल घडवण्यात येत आहे. नवीन शैक्षणिक वर्ष २०२४-२५ पासून इयत्ता पहिली ते आठवीच्या विद्यार्थ्यांना प्रत्येक विषयासाठी स्वतंत्र पाठ्यपुस्तक दिले जाणार आहे. याआधी लागू असलेल्या ‘एकात्मिक पाठ्यपुस्तक योजना’त एकाच पुस्तकात अनेक विषय समाविष्ट केले जात होते, ज्यामुळे बॅग हलकी राहायची, पण अभ्यासाच्या स्पष्टतेवर परिणाम होत होता. शिक्षणतज्ज्ञ आणि शिक्षक यांच्याकडून आलेल्या अभिप्रायानंतर, शासनाने ही योजना थांबवण्याचा निर्णय घेतला आहे.

२०१८ मध्ये काही निवडक शाळांमध्ये एकात्मिक पुस्तकांचा प्रयोग करण्यात आला होता. पुढील काही वर्षांत पहिली ते आठवी या सर्व वर्गांमध्ये ही योजना राबवण्यात आली. मात्र, योजनेमुळे अनेक शैक्षणिक अडचणी निर्माण झाल्या. विषय नीट समजून घेणे, शिक्षकांना अध्यापन करताना अचूक मार्गदर्शन करणे आणि पालकांना अभ्यासक्रम समजून घेणे हे सर्व अधिक कठीण बनले होते. त्यामुळे आता पुन्हा पारंपरिक पद्धतीने प्रत्येक विषयाचे स्वतंत्र पुस्तक विद्यार्थ्यांना मिळणार आहे.

या बदलामुळे मुलांना विशिष्ट विषयांवर अधिक सखोल ज्ञान मिळण्यास मदत होईल. मराठी, इंग्रजी, गणित, परिसर अभ्यास, विज्ञान, इतिहास, भूगोल यांसारख्या विषयांचे वेगवेगळे पुस्तक असतील. ही सुधारणा विद्यार्थ्यांच्या समज, अभ्यास पद्धती आणि शैक्षणिक गुणवत्तेत सकारात्मक बदल घडवण्याची शक्यता आहे. पालक, शिक्षक आणि शाळा प्रशासन यांच्यासाठीही हा निर्णय अधिक सुलभ आणि लाभदायक ठरणार आहे.